BNV: Zaključci sa Konferencije “Odnosi Bosne i Hercegovine i Republike Srbije – otvorena pitanja i perspektive”

Delegacija Bošnjačkog nacionalnog vijeća, koju su činili predsjednica Vijeća dr. Misala Pramenković i predsjednik Izvršnog odbora dr. Fuad Baćićanin, učestvovala je na trodnevnoj Konferenciji pod nazivom “Odnosi Bosne i Hercegovine i Republike Srbije – otvorena pitanja i perspektive”.

Konferencija je organizirana od strane organizacija civilnog društva i akademske zajednice u Bosni i Hercegovini i Republici Srbiji, a održana je u Gradskoj vijećnici Grada Sarajeva.

Učesnici i učesnice Konferencije usaglasili su slijedeće zaključke:

1. Regionalna saradnja i povezivanje svih aktera civilnog društva u regionu od suštinskog su značaja za razvoj i unapređenje međudržavnih odnosa Srbije i Bosne i Hercegovine.
2. Odlučni smo i uporni u očuvanju multietničnosti naših društava, ravnopravnosti svih građana i naroda, njihovih vjeroispovijesti i svjetonazora.
3. Insistiramo na dubljem i snažnijem sveobuhvatnom ekonomskom povezivanju BiH i Srbije kao suštinskom preduslovu jačanja kapaciteta građanskih društava i suštinske evropeizacije regiona. Posebno je važna saradnja u oblasti izgradnje infrastrukturnih objekata.
4. Kako bi se osiguralo da nove generacije Bosnu misle i percipiraju na novi način, snažno zagovaramo uspostavljanje zajedničkog kulturnog i obrazovnog prostora na nivou Bosne i Hercegovine.
5. Zalažemo se za razvoj aleternativnih i kulturnih prostora u BiH i Srbiji kako bi se stvorili neophodni preduslovi za pluralističke, kreativne i savremene kulturne politike.
6. Odlučno odbacujemo viziju Srpskog sveta koji po svojoj prirodi predstavlja nastavak velikosrpskog projekta. Zagovaramo da se pristup Srbije u razvoju odnosa sa BiH prioritetno treba odvijati sa institucijama Bosne i Hercegovine.

Zato, od donosilaca odluka i političkih aktera Srbije i Bosne i Hercegovine zahtijevamo:

1. Da odmah i bez odlaganja sve institucionalne kapacitete stave u funkciju ispunjavanja kriterija pristupanja Evropskoj uniji i NATO alijansi. Učesnicii učesnice Konferencije smatraju da vlast u Srbiji, kao i vlast u entitetu RS koja je direktno uključena i u vlast na nivou BiH, opstruišu proces euroatlanskih integracija, iako je to jedini put u interesu građana i građanki Srbije i Bosne i Hercegovine, kao i cijelog Zapadnog Balkana. U našim državama nije dovoljna samo promjena političara, već je neophodna promjena politika. U tom smislu, proces pridruživanja Evropskoj uniji, jedini je okvir za sprovođenje suštinskih reformskih procesa bez kojih je nemoguće zaustaviti procese depopopulacije Zapadnog Balkana.
2. Da prihvate Berlinski proces kao istinski i siguran put ka evropeizaciji Zapadnog Balkana, učestvuju u definisanju njegovih preporuka i daju puni doprinos njihovoj impementaciji na državnim nivoima.
3. Da međunarodnim sporazumom o granici potvrde međusobno priznanje teritorijalne cjelovitosti obje države i njihov suverenitet, a potom pristupe eventualnim korekcijama administrativnih linija tamo gdje je to moguće i potrebno usaglasiti. Jasno stavljamo do znanja da entitet Republika Srpska pripada državi Bosni i Hercegovini, te stoga trebaju prestati secesionističke prijetnje i prizivanje sjedinjenja sa Srbijom. Bosna i Hercegovina i Srbija trebaju biti uređene kao demokratske i građanske države, u kojoj će svaki od naroda imati puna prava i slobode u pogledu svojih temeljnih identitetskih pitanja, a svi građani i građanke uživati puna prava i slobode na cijelim teritorijama BiH i Srbije.
4. Da potpišu Memorandum o prihvatanju i provođenju svih presuda međunarodnih sudova koje se odnose na obje naše države. Posebno ističemo nužnost prihvatanja presuda ICTYi Međunarodnog suda pravde u Hagu kojima je Srbija presuđena za nesprečavanje genocida. Politika koju vlasti u Srbiji, gotovo u kontinuitetu provode posljednjih 30 godina je retrogradna, sa katastrofalnim posljedicama po susjedne države koje je takvim politikama razorila, a najpogubnija je za građane i građanke Srbije i većinski srpski narod.
5. Da državni parlamenti donesu zajedničku deklaraciju o jasnom antifašističkom i antinacionalističkom opredjeljenju i borbi za temeljna ljudska prava i slobode.
6. Da afirmišu kulturološke i identitetske posebnosti Sandžaka kao historijske regijekoja predstavlja bogatstvo različitosti naroda i kao takva je most spajanja Srbije i Bosne i Hercegovine. Posebno ohrabrujemo podršku izgradnji kapaciteta ustanova i institucija, što će se pozitivno odraziti na položaj i kvalitet života svih naroda koji žive u Sandžaku.
7. Posebno pozivamo Ured Visokog predstavnika u Bosni i Hercegovini da Rezoluciju Skupštine Vijeća Evrope broj 1513 iz 2006. godine stavu u funkciju ustavnih promjena u Bosni i Hrecegovini, jer ovako ustrojena država BiH nema nikakvu mogućnost za demokratski razvoj. Učesnici i učesnice Konferencije smatraju da Bosna i Hercegovina kao suverena i nezavisna država, članica UN-a, treba potpuno novi Ustav utemeljen na evropskim demokratskim stečevinama i da bude uređena kao moderna evropska država.

Institucijama Evropske unije preporučujemo:

1. Da nastave snažnu podršku procesu pridruživanja svih država Zapadnog Balkana, uz dosljedno insistiranje na spovođenju svih reformskih procesa, posebno u oblastima vladavine prava i ostalih fundamentalnih principa, bez kojih ne može biti ni dugoročne regionalne stabilnosti.
2. Da u okviru Berlinskog procesa i ostalih mehanizama regionalne saradnje koji se sprovode pod pokroviteljstvom EU, insistiraju na daljim koracima u procesu pomirenja naroda Zapadnog Balkana i suočavanja sa prošlošću, paralelno uz insistiranje na ekonomskoj regionalnoj saradnji.
3. Da dio sredstava iz paketa finansijske podrške Zapadnom Balkanu alociraju za kreiranje i sprovođenje alternativnih kulturnih politika koje će doprinijeti obnovi jedinstvenog kulturnog prostora i zajedničkog kulturološkog identiteta.

BNV